Kiedy miałem 15 lat ogłoszono list biskupów polskich do biskupów niemieckich w którym padły między innymi następujące słowa:
"W tym jak najbardziej chrześcijańskim, ale i bardzo ludzkim duchu wyciągamy do Was siedzących tu na ławkach kończącego się Soboru ręce oraz udzielamy przebaczenia i prosimy o przebaczenie." (18 listopada 1965 roku)
Głównym autorem tych słów był Metropolita Wrocławski wtedy arcybiskup ksiądz kardynał Bolesław Kominek. Podpisali się pod nim wszyscy biskupi, arcybiskupi i kardynałowie polscy. List ten został różnie przyjęty przez społeczeństwo polskie, a zwłaszcza ówczesne władze PRL. Rozpętała się wręcz nagonka na autorów. Mój ojciec początkowo się żachnął i strasznie się dziwił jak można Niemców sprawców tylu mordów i okrucieństw wobec ludzi prosić o wybaczenie. Z biegiem czasu zdecydowana większość społeczeństwa przyjęła ten akt ze zrozumieniem, a ksiądz kardynał Bolesław Kominek ma postawiony pomnik we Wrocławiu koło kościoła Marii Panny na Piasku.
Ja wtedy bardzo wiele przyjmowałem od swoich rodziców i z uwagą słuchałem co o tym wszystkim sądzi mój autorytet - Tata. Losy rodzin mojej mamy i taty były w przeszłości odbiciem losu wielu polskich. Moja babcia Ewa ze strony mamy urodziła się w rodzinie polskiego zarządcy wielkiego gospodarstwa rolnego w Żmerynce - dzisiaj Ukrainie, wtedy Rosja. Poznali oni w czasie rewolucji, głód, poniewierkę zanim udało im się po 1918 roku wyjechać do Polski. Brat babci Ewy porucznik Tadeusz Gerlecki służąc w Nowogródzkiej Brygadzie Kawalerii zginął w czasie kampanii wrześniowej w bitwie pod Krasnobrodem i Jego nazwisko jest na pomniku w Krasnobrodzie, a nawet jest szkoła jego imienia. Siostra mojej mamy Maria zginęła w Powstaniu Warszawskim i jest pochowana w zbiorowych mogiłach Powstańców na cmentarzu na Woli. Wiele z tych strasznych przeżyć tkwiło w mej babci do końca i często opowiadała nam o strasznych czasach rewolucji, a jej największym wyzwiskiem w momentach złości było "ty bolszewiku".
Rodzina mego taty mieszkała koło Otynii niedaleko Stanisławowa w pięknym świeżo wybudowanym domu. Po 1945 roku zostali ekspatriowani na dzisiejszy Dolny Śląsk do dużo gorszej chałupy w Brzozowcu. Gdy byłem w 2007 roku w Otynii spotkałem starego Ukraińca który pamiętał mego dziadka Kazimierza, wskazał nam dom dziadków. Stwierdził on mówiąc o dziadku: "Kazimierz Piotrowski - twardy Polak, nie chciał tu z nami zostać w tym domu ale wolał do Polski, do swoich!" W domu dziadków już w Brzozowcu opowiadało się o tym co oddziały UPA robiły z Polakami na wschodzie. Mój tata nigdy też nie ukrywał przed nami prawdy o tamtych czasach. Nigdy jednak nie atakował ludzi Ukraińców jako nacji. Wspominał raczej jakie były stosunki miedzy rodzinami, jak wszyscy żyli tam we wzajemnym szacunku i poważaniu. Mówił o stosunkach polsko, ukraińsko, żydowskich z podkreśleniem tych dobrych stron tamtego życia. Tępił w nas wszelkie uogólnianie w ferowaniu wyroków. Kiedy zdobył nagrodę w konkursie o wspomnieniach z Kresów i pojechał odebrać ją do Opola bo tam ją dawano to wrócił zniesmaczony i stwierdził, że już nigdy nie pojedzie do tych rewizjonistów którzy pałają nienawiścią do zwykłych szarych ludzi na wschodzie.
Na dniach moje miasto Jelenia Góra głosami radnych ma przesądzić o współpracy pomiędzy naszym grodem a Tarnopolem i Rowami. Są głosy sprzeciwu podkreślające że tam na wschodzie... Z pewnością wiele spraw między Polakami a Ukraińcami wymaga rzeczowego, wyjaśnienia i nazwania aż do bólu. Inaczej jednak to się robi gdy są rozmowy, gdy jedna i druga strona wysłuchuje co ma do powiedzenia i jak to widzi. Można tkwić w okopach i ostrzeliwać się różnymi oskarżeniami, wzajemnymi pretensjami. Polski papież Jan Paweł II będąc w 2001 roku na Ukrainie w homilii wygłoszonej po polsku i częściowo po ukraińsku wezwał chrześcijan polskiego i ukraińskiego pochodzenia do pojednania oraz do wierności Ewangelii. «Niech przebaczenie — udzielone i uzyskane — rozleje się niczym dobroczynny balsam w każdym sercu — powiedział Jan Paweł II. — Wypłyń na głębię, lwowski Kościele łaciński! (...) Nie lękaj się trudności, które także dzisiaj stają na twojej drodze»
Na pożegnalnej uroczystości w czasie Liturgii bizantyjskiej której przewodził kard. Lubomyr Huzar, przywitał on Jana Pawła II i w imieniu swego Kościoła przebaczył oprawcom i prześladowcom grekokatolików oraz przeprosił za winy popełnione przez ukraińskich grekokatolików: "niektórzy synowie i córki ukraińskiego Kościoła greckokatolickiego wyrządzali zło — niestety świadomie i dobrowolnie — swoim bliźnim z własnego narodu i z innych narodów. W Twojej obecności, Ojcze Święty, w imieniu ukraińskiego Kościoła greckokatolickiego pragnę za nich wszystkich prosić o przebaczenie Boga"
Mam nadzieję, że radni Jeleniej Góry z których niektórzy mienią się wiernymi sługami kościoła katolickiego i uczniami papieża Jana Pawła II podejmą w głosowaniach nad umowami o tej współpracy z miastami ukraińskimi, czyli ludźmi właściwą decyzję. Tak aby okopy między naszymi narodami zostały powoli zasypane.
Kazimierz Piotrowski